Ekcem kod dece - šta je važno da znate o terapiji i ekcemu
Ukoliko je ekcem kod dece problem koji muči i vašu porodicu, u ovom tekstu ćete saznati neke od najbitnijih informacija za negu kože sa ekcemom.
- • Kako nastaje ekcem kod dece?
- • Kako mikrobiom kože i protein filagrin utiču na pojavu ekcema?
- • Najprepoznatljiviji simptomi ekcema kod dece
- • Šta je važno znati o ekcemu kod dece?
- • Ekcem kod dece i ishrana
- • Terapija ekcema kod dece - da li mora uključivati kortikosteroide?
- • Šta može pogoršati ekcem kod deteta?
- • Da li ekcem može vremenom nestati?
Ekcem kod dece pogađa više od 9 miliona dece i preko 16 miliona odraslih u svetu. Osobe sklone ovim promenama na koži imaju najčešće izražene simptome suvoće i svraba kože, koji značajno narušavaju kvalitet života i zahtevaju adekvatnu negu.
Koža je naš najveći organ i najviše je u kontaktu sa spoljašnjom sredinom, pa njen izgled ukazuje na različite uticaje iz okruženja.
Osnovna uloga kože je održavanje ravnoteže organizma kroz regulaciju telesne temperature i gubitka vode, a zahvaljujući spoljašnjem sloju (stratum corneum) predstavlja zaštitu od mehaničkih uticaja, infekcija i toksičnih materija.
Kako nastaje ekcem kod dece?
Glavni razlozi nastanka ekcema kod dece su:
- genetska predispozicija,
- oštećena kožna barijera
- i faktori spoljašnje sredine – alergeni iz hrane, iritansi i inhalatorni alergeni.
Ako oba roditelja imaju atopijski dermatitis, verovatnoća nastanka kod deteta je čak 80%, dok je verovatnoća manja kod prisutva atopijskog dermatitisa kod jednog roditelja i iznosi oko 56%.
Kako mikrobiom kože i protein filagrin utiču na pojavu ekcema?
Skup svih mikroorganizama koji u odgovarajućim uslovima žive na koži i njihovih metabolita čini mikrobiom kože.
Mikrobiota, odnosno mikroorganizmi zastupljeni na koži, formirana u ranom periodu života ima važnu ulogu u razvoju adekvatnog imunog sistema, pa s tim u vezi koža igra i imunološku ulogu.
Neravnoteža mikrobiote je dokazano jedan od razloga različitih patoloških procesa poput atopijskog dermatitisa, prorijaze, rozacee, akni i sl.
Ovaj imunološki sistem kože udružen sa različitim spoljašnjim faktorima, genetskim faktorima i proteinima zadužen je za očuvanje zdravlja kože.
Među značajnim proteinima povezanim sa nastankom atopijskog dermatitisa, odnosno ekcema, je filagrin.
Ekcemi se upravo zbog toga mogu i podeliti na:
- filagrin pozitivne
- i filagrin negativne.
Najprepoznatljiviji simptomi ekcema kod dece
U zavisnosti da li je faza mirovanja ili pogoršanja, najčešći simptomi ekcema kod dece su:
- crvenilo,
- sitni mehurići,
- gruba kože na obrazima, čelu, bradi i pregibima,
- izražen svrab kože,
- stalni osećaj hladnoće,
- blede fleke na određenim delovima tela,
- promene raspoloženja.
Tokom dužeg prisustva promena, koža postaje gruba i ljuspa se. Najčešće je centralni deo lica bez promena, ali je često moguće i proširenje ovih promena na veće površine tela.
Deca često zbog svraba i češanja mogu napraviti ranice i doprineti pogoršanju stanja.
Atopija je kompleksan poremećaj i često je pored kožnih manifestacija udružena sa alergijskim rinitisom i astmom. Kod dece se usled intenzivnog svraba (pruritusa) javlja posledično i poremećaj sna, slabljenje apetita, poremećaj raspoloženja. Zbog toga je važno na vreme prepoznati ove promene i obratiti se lekaru.
Samo suva koža, kao stanje koje nastaje više zbog uticaja spoljašnjih faktora, nema karakteristične promene povezane sa ekcemom i često je generalizovana (na celom telu). Karakteriše se ljuspanjem i zahteva drugačiji tretman.
Šta je važno znati o ekcemu kod dece?
Nega i higijena kože zahteva posebnu pažnju, a izbegavanje provocirajućih faktora je ključno za održavanje dobrog stanja kože.
Iritacija sapunima, sintetičkim materijalima i vunom je čest faktor pogoršanja simptoma.
Kada je zima jaka, oblačimo više slojeva garderobe, a često i sami materijali odeće ne pogoduju koži i ona ne može da „diše“.
Provocirajući faktori su takođe vlaga i hladnoća. Niske temperature, grejanje u prostorijama, manjak sunčeve svetlosti i smanjena vlažnost u vazduhu su uzrok jakog svraba i peckanja po koži.
Ekcem kod dece i ishrana
Preporuka je da kod dece koja imaju ekcem i navedene promene izbegavamo kikiriki, soju, koštunjavo voće, ribu, mleko i belance kao okidače.
Pored prilagođene ishrane, životinjska dlaka, polen, grinje i prašina mogu biti razlog pojave simptoma, pa je preporuka smanjiti izloženost deteta ovim faktorima.
Bakterijska infekcija takođe može biti razlog pogoršanja simptoma.
Terapija ekcema kod dece - da li mora uključivati kortikosteroide?
Najvažnije je na vreme prepoznati promene i obratiti se lekaru koji će prepisati odgovarajuću terapiju za ekcem kod dece.
U skladu sa stanjem kože, terapija ne mora podrazumevati upotrebu lekova (kortikosteroidi, inhibitori kalcineurina ili antibiotici ako je okidač bakterijska infekcija) već samo upotrebu emolijenasa (održavaju vlažnost kože i jačaju zaštitnu barijeru).
Linola medicinski proizvodi sa esencijalnom linolnom kiselinom, emolijensi su za negu kože i pomažu u stanjima atopijskog dermatitisa, neurodermatitisa, seboroičnog dermatitisa, suve, ljuspaste i nadražene kože, kao i kod psorijaze.
Linija Linola se primenjuje kao dodatni tretman poremećaja kože koje karakteriše suva koža uključujući i onu koja se peruta.
VAŽNO: Redovna upotreba emolijenasa smanjuje suvoću kože i osećaj svraba, ali i poboljšava barijernu funkciju kože.
Šta može pogoršati ekcem kod deteta?
- Koža sa ekcemom ne trpi duga tuširanja i vrelu vodu. Vrela voda pojačava suvoću kože, a time i svrab.
- Ne koristiti sapune, već blage proizvode za pranje.
- Preporučuje se upotreba uljanih kupki.
- Ne trljati kožu peškirom nakon kupanja, već višak vode pokupiti blagim utapkavanjem.
VAŽNO!
Nakon kupanja obavezno namažite na kožu emolijens kako koža ne bi bila suva.
Iako mnogi uživaju u kozmetičkim proizvodima posle kojih koža prelepo miriše, ovakva nega nije povoljna za kožu sklonu ekcemima. Izbegavajte upotrebu mirišljavih proizvoda, jer oni sadrže iritanse poput mirisa, sastojaka etarskih ulja i biljnih komponenti.
Mirisi, odnosno parfemi koji se dodaju proizvodima su supstance koje mogu izazvati iritaciju i pogoršati stanje, naročito osetljive, suve kože.
Upravo zbog toga proizvodi za decu ne sadrže jake mirise, a veoma često uopšte ne mirišu.
Da li ekcem može vremenom nestati?
Kod 50% dece ekcem se spontano povlači do kraja 2. godine, ali karakteristike svih navedenih promena i njihovog trajanja zavise od imunog sistema, izloženosti okidačima i pravilne terapije.
Ako se spontano ne povuče, ne postoji terapija koja može 100% izlečiti atopijski dermatitis.
Cilj je ublažiti simptome, smanjiti učestalost pojave promena na koži i uticati na tok bolesti.
Salveo CEE
